Özellikle uzun bir süre kullanılmayan yazıcı kartuşlarında dolum sonrası silik baskı, eksik renk verme gibi sorunlar görülebilir. Bu gibi sorunların neler olduğu ve çözüm yöntemleri makalemizde şu başlıklar altında anlatılmaktadır.

• Kartuş Dolumu Sonrası Karşılaşılabilen Sorunlar Nelerdir?
• Tıkalı Yazıcı Kartuşları Hangi Yöntemlerle Açılabilir?
• Yazıcı kartuşları kullanılmadığı  zaman neden çabuk tıkanır ?
• Sonuç

Dilerseniz makalenin sonunda uygulamalı anlatımın yer aldığı videomuzu izleyebilirsiniz.

Kartuş Dolumu Sonrası Karşılaşılabilen Sorunlar Nelerdir?

Her zaman belirtiğimiz gibi kartuşumuzu tam bitmeden ve bekletmeden doldurduysak dolum sonrası başka bir işlem yapmadan yazıcımıza takıp sorunsuzca kullanabiliriz. Genel olarak pek sorun yaşanmaz.

Eğer bir süre beklemiş ve veya mürekkebi tamamen tüketilmiş bir kartuş ise bazı sorunlar çıkabilir. Şimdi dolum sonrası karşımıza çıkacak durumları inceleyelim.

Dolum sonrası kartuşu 5 dakika dik pozisyonda dinlendirelim. Bu işlem mürekkebin süzülerek alt kısma tamamen inmesi ve olası mürekkep akıntılarının gözlemlenmesi içindir. Çünkü fazla mürekkep doldurulmuş ise ağızdan akma olabilir. Bu akıntı veya sızıntı kesilmeden yazıcıya takmıyoruz.

Daha sonra mürekkebin iyice yerleşmesi için kartuşu elimize alıp aşağı yukarı biraz sallayalım. Hatta yere atar gibi hızlıca sallarsak daha etkili olur. Kartuş ağzını temiz bir peçeteye bastırıp peçete testi yapalım. Siyah kartuşta ince uzun kesintisiz bir çizgi görmemiz gerekir. Renkli kartuşta ise yan yana 3 ana rengi sarı kırmızı ve mavi renkleri görmemiz gerekir. Bu şekilde sağlıklı izler alıyorsak mürekkep ağız kısmına inmiştir ve püskürtme uçları sağlıklıdır diyebiliriz. Eğer iz çıkmıyor veya kesintili ise, renklide renkler eksik veya silik ise bu kartuş tıkalı olabilir veya mürekkep akış sisteminde bir sorun vardır.

Kartuşunuzda tıkanıklık yoksa resimde ki gibi kesintisiz bir iz görürsünüz.

Sorunsuz bir kartuşta resimdeki gibi üç renkte görülmelidir.

Tıkalı Yazıcı Kartuşları Hangi Yöntemlerle Açılabilir?

Kartuşun ağız kısmındaki kafaya yani püskürtme uçlarına kartuş temizleme spreyini sıkalım. 30 saniye bekleyip, temiz bir peçete ile temizleyelim.

Kartuş temizleme spreyinin uygulanması

Kartuşumuzu yazıcıya takıp bir test sayfası yazdıralım. Her dolum sonrası bu test çıktısının almakta fayda vardır. Hangi kartuşta veya hangi renklerde sorun olduğunu gösterir.

Kartuşta mürekkep akışında oluşan bu olumsuz durumları gidermek için basınç aparatı ve vakum aparatımızı kullanıyoruz. Basınç aparatımız ile kartuşun üst dolum deliğinden enjektör ile hava basıncı uyguluyoruz. Bu şekilde mürekkebin aşağı doğru, odacığa doğru inmesini odacıkta oluşan havanın ağızdan, püskürtme uçlarından atılması ve püskürtme uçlarını yani kafayı içten dışa doğru basınçla temizlemesini varsa tıkanıklıkların giderilmesini sağlıyoruz.

Basınç aparatının uygulaması

Vakum aparatı ile bu işlemi kartuşun altından, ağız kısmından vakumlayarak yapıyoruz. Amacımız kartuş içinden dışa doğru sağlıklı ve sürekli bir mürekkep akışı için engel teşkil eden havanın, hava kabarcıklarının ve tıkanıklıkların giderilmesi ve kanalların tamamen açılmasıdır. Bazı durumlarda her iki aparatı da kullanmamız gerekebilir.

Vakum aparatının kullanımı

Önce kartuşu ters çevirip ağız kısmındaki püskürtme uçlarına Kartuş temizleme spreyini sıkalım püskürtme uçlarının solusyonu emmesi varsa tıkanıklığın yumuşaması için 2 dakika kadar bekleyelim.

Enjektörün ucuna basınç aparatımızı takalım.

Kartuşun dolum deliğinden hızlıca boş hava basalım. Normal durumda kartuşun ağız kısmında bir miktar mürekkep çıkışı olmalıdır. Gelmezse işlemi tekrarlayalım, gene gelmezse ya kartuş tıkalıdır, uyguladığımız basıncı dışarı veremiyordur  ya da kartuşun üst kapağındaki diğer deliklerden geri atıyordur.

Özellikle demo kartuşlarda kapak alanı geniş, sünger alanı küçük olduğu için uyguladığımız basınç diğer deliklerden çıkabilir, yetersiz kalabilir. Kartuşun üstüne kartuş etiketimizi yapıştırıp dolum deliğinden iğne ile küçük bir delik açıp basıncı bu kanaldan yoğunlaştırabiliriz. Basıncı arttırmak için tamamen izole etmek için etiket yerine para bandı veya farklı bantlar da kullanabiliriz. Tabi yine küçük bir delik açıp, işimiz bittikten sonra çıkartmak şartıyla. Çünkü kartuşun normal kullanımında, yazdırmada bu hava kanallarının açık ve temiz olması gerekir. Yanlardan hava girişine izin veren uygun kartuş etiketinin kullanılması veya dolum deliğine denk gelen yerde küçük te olsa bir hava deliği olmalıdır.

Bu yaptığımız etiket çalışması vakum aparatını kullanırken de vakumun etkisi artıracaktır.

Basınç aparatımızı tekrar uygulayalım, ağızdan mürekkep çıkışı varsa her şey yolundadır. Eğer yoksa işlemi birkaç kez tekrarlayalım eğer gelmiyorsa ve enjektörden hava basarken zorlanıyorsak kartuş çıkışında bir tıkanıklık vardır.

Renkli kartuşlarda da üst deliklerden sağda ve solda olan iki delikten birini kapamak hem basınç aparatı hem de vakum aparatının etkisini daha da arttıracaktır. Bunu etiket ile, bant ile veya parmağımızla da yapabiliriz.

Renkli kartuşta tüm renk kanallarına veya test sayfasından tespit ettiğimiz sorunlu renk kanalını kürdan testi ile belirleyip o kanala üstten basınç uygulayalım.

Vakum aparatı tüm renkleri birden vakumladığı dolayısıyla mürekkebi azalttığı için, eğer tek bir renkte sorun varsa, sadece o renk kanalına işlem yapmamız daha doğru olur. Üstten hava verdiğimizde alttan mürekkep çıkışını görmemiz gerekir. Eğer yoksa işlemi birkaç tekrarlayalım eğer gelmiyorsa ve enjektörden hava basarken zorlanıyorsak kartuş çıkışında bir tıkanıklık vardır.

Vakum aparatını deneyelim. Kartuşu vakum aparatına dikkatlice yerleştirelim. Siyah kartuş için uzun conta renkli için kısa contayı kullanıyoruz. Enjektörün ucunu aparatın altındaki yuvaya yerleştirip bir miktar, yaklaşık 2 ml kadar mürekkep çekelim.

Sağlıklı bir kartuş vakumlandığında bu şekilde dolu dolu bir miktar mürekkep gelmelidir.

Eğer mürekkep gelmezse kartuş aparata tam oturmamış olabilir. Yanlış conta takılmış olabilir, siyah için uzun renkli için kısa conta olmalıdır. Kontrol edip Kartuşu aparata doğru biraz bastırıp yeniden deneyelim. sonuç olumluysa işlem tamamdır.

Eğer bu şekilde hiç mürekkep gelmiyorsa kartuşumuzda bir tıkanıklık vardır. Solusyon sprey uygulaması, basınç verme ve vakumlama işlemlerini 1-2 defa tekrarlayalım. Sonuç alamadıysak makalemizin devamındaki tıkalı kartuş açma yöntemlerini uygulayalım.

Renkli kartuşlarda da aynı şekilde vakumlama tekniğini uygulayabiliriz. Vakum aparatına kısa contayı takıyoruz. Kartuşumuzu yerleştirip alttan vakumluyoruz. Renklilerde şöyle bir durum var ki gelen mürekkebin hangi renkten olduğunu göremiyoruz. Çünkü aparatımız tüm renk kanallarını birlikte vakumluyor. Bu yüzden renkli kartuşları vakum işleminden sonra mürekkep geldiğini gördükten sonra peçete testi ile kontrol edip gelmeyen yada az gelen renkleri basınç aparatı ile getirmeye çalışmamız daha doğru olur. Hiç renk gelmiyorsa veya eksik renk varsa makalemizin devamındaki tıkalı kartuş açma yöntemlerini uygulayabiliriz.

Vakum aparatından enjektöre gelen mürekkep sıvı olarak değil de, köpük şeklinde, köpürmüş bir halde geliyorsa bu kartuş içindeki süngerde oluşan bir köpüklenmedir. Bu durum mürekkebin kartuş içine hızlı enjekte edilmesinden dolayı olabilir. Çok uzun süre kullanılmadan beklemiş bir kartuşta oluşabilir. Ya da üretim sırasında kullanılan süngerin kalitesiyle ilgili bir sorun olabilir.

Aparat işlemlerinden sonra kartuş ağzından mürekkep gelişini gördükten sonra yaptığımız peçete testinde kartuş peçeteye renk veriyorsa yazıcımıza takıp test çıktısı alalım. Her şey yolundaysa işlem tamamdır. Test çıktısında yeterli sonuç alamadıysak otomatik kartuş temizleme programını tekrar çalıştıralım. Peçeteye sağlıklı iz bıraktığı halde Siyah kartuşta siyah renk, renkli kartuşta sarı kırmızı veya mavi renkten herhangi biri veya birkaçı için baskıda hiç renk vermiyorsa, hiç bir iz bırakmıyorsa o kartuşun veya renk kanalının elektronik ateşleme devresi, çipi arızalanmıştır. Bu durumda yapılacak bir işlem yoktur. Yeni bir kartuş alınmalıdır.

Eğer test çıktısında belli belirsizde olsa, silik te olsa renk veriyorsa, veya bir süre düzgün yazdırdıktan sonra silikleşiyor renk vermeyi kesiyorsa püskürme uçlarında kısmi tıkanıklık veya bozulmalar vardır. Sürekli ve yeterli bir mürekkep akışı ve püskürtme sağlanamıyordur. Bu durumu düzeltmek için yazıcının baskı ayarlarından baskı kalitesini arttıralım.

Hp yazıcılar için hp yazıcı yardımcısı programımızdan baskı tarama sayfasından tercihleri ayarla bölümünü tıklayalım ve baskı kalitesi ayarını en iyi olarak ayarlayalım.

Canon için yazıcılar için yazdırma tercihleri sayfasında, hızlı kurulum ekranından baskı kalitesi ayarını YÜKSEK olarak işaretleyelim. Sol altta daima geçerli ayarlarla yazdır kutucuğunu da işaretleyelim.

Baskı kalitesini arttırdığımızda yazıcı daha yavaş çalışacak, daha detaylı, daha yoğun baskı verecek. Haliyle daha fazla mürekkep püskürtecektir. Deneme için çok yüksek çözünürlüklü ve kaliteli bir fotoğrafı veya internette bulabileceğiniz yüksek boyutlu ve çözünürlüklü yazıcı test sayfalarından birini A4 kağıdının yarısı veya 4 te biri gibi küçük bir alana boyutlandırarak yazdıralım. Sonuç olumluysa bir süre bu şekilde yazdırıp kullanabiliriz. Daha sonraları ayarları normal baskı hızı ve kalitesine getirip test edelim. Baskılarımız normale döndüyse, bu geçici tıkanıklık durumu düzelmiştir. Yoğun baskı alındıkça kanallar açılmıştır. Aynı sorunları veriyorsa, bu durumun kalıcı bir hasar olduğunu anlıyoruz ve  ayarları değiştirip yazıcıyı ve bu kartuşu yüksek baskı kalitesinde kullanmaya devam ediyoruz.

Yüksek baskı kalitesine ayarlamamıza rağmen düzelme olmadıysa ya bu kısmi tıkanıklık devam ediyordur yada kartuşun kafa devresindeki püskürtme uçları arızalı olup düzensiz çalışıyordur. Mesela baskılarda sürekli yatay çizgilerin görülmesi, renklerin birbirine karışmış gibi bulanık bir baskı vermesi gibi sorunlar genelde kafa arızalarıdır ve tamiri mümkün değildir.

Tıkalı kartuş test sayfası örnekleri

Tüm bu işlemlerde kartuştan sürekli ve yoğun mürekkep harcadığımızı unutmayalım, mürekkebin bitme olasılığına karşın kartuşa mürekkep ilave edelim.

Eğer uyguladığımız vakum basınç ve solüsyon tekniklerimize rağmen kartuş peçeteye renk vermiyorsa yada eksik yetersiz renk veriyorsa vakum aparatı ile vakumlama yaptığımızda mürekkep akışı yoksa basınç aparatı ile basınç uyguladığımızda ağızdan mürekkep çıkışı yoksa, baskı kafasında derin bir tıkanıklık, püskürtme uçlarında ciddi kurumalar, en kötüsü de püskürtme uçlarındaki kanallarda bir nevi kilitlenmeye yol açan yanma veya bozulma durumu olabilir. Bu son durum genelde kartuş boşken sürekli çıktı alınmaya çalışıldığında oluşur ve maalesef kartuşta kalıcı hasara yol açar.

Biz en iyi senaryoda bunun normal bir tıkanma olduğunu düşünelim ve bunu gidermek için birkaç yöntem deneyelim. İlk olarak solusyon ve havuzda bekletme yöntemini uygulayalım. Bir çay tabağına peçete veya ıslak mendil yerleştirip oluşturduğumuz bu yumuşak ve emici yüzeye kartuşu bu şekilde yerleştirelim bir miktar kartuş temizleme solusyonu ekleyelim  eğer bulamazsak kireçsiz hazır içme suyu ekleyelim ve bir süre bekletelim. Amacımız ağız kısmındaki tıkanıklığı yumuşatarak kanalların açılmasını sağlamaktır.

Bu işlemi kapaklı bir saklama kabında da uygulayabiliriz. Kapağı kapalı olduğundan solusyonun veya suyun buharlaşmasını engeller ve sürekli nemli bir ortam oluşturur. Bekleme süresi birkaç saatten 2-3 güne kadar sürebilir. Günlerce bekledikten sonra açılan bir çok kartuş vardır. Kartuşları arada bir kontrol edelim, gerektiğinde peçeteyi değiştirip azaldıysa bir miktar daha solusyon veya ılık su ilave edebiliriz. Hatta 60-70 derecelik sıcak su daha da etkili olur. Alternatif Çözücü sıvı olarak saf alkol veya kolonya kullanılabilir. Fakat tiner, asit, yağ çözücü veya benzeri agresif kimyasal ve temizlik malzemelerini kesinlikle önermiyoruz. Bu malzemeler kartuşun elektronik devresine ve baskı kafasına kalıcı hasar verebilir. Tıkanıklık açıldığında içindeki mürekkebin rengini ıslak peçeteye verdiğinde görebiliriz.

Bu yöntemi biraz daha geliştirebiliriz. Şöyle ki: kağıt havluyu  ince ve uzun şekilde katlayalım, orta kısmını solüsyon ile bolca ıslatıp kartuşu buraya yerleştirip, etrafını sarıp üstten bantlayalım. Böylece kartuş ağzını tamamen saran daha yoğun ve emici bir yüzey oluşturabiliriz.

İç süngeri köpürmüş, vakum aparatı ile çektiğimizde mürekkep yerine köpük gelen kartuşlarda da bu sarma yöntemini uygulayabiliriz. Bu kartuşlarda püskürtme uçları açık olduğundan içindeki tüm köpüğü ve mürekkebi yavaş yavaş bu emici yüzeye yani peçeteye boşaltacaktır. Peçete iyice ıslandığında yeniden değiştirip bekletelim. Kartuş İyice boşaldıktan sonra mürekkep ilave edip yeniden vakum aparatı ile test edelim. Bu köpürme durumu için en pratik yöntemdir, daha detaylı temizlik için kartuşun içi açılıp süngeri yıkamak veya değiştirmek gerekir.

2. yöntem olarak buhar yöntemini uygulayabiliriz.

Bir bardağa veya kaba kaynar su ekleyelim ve kartuşun ağız kısmını buharına tutalım. Isı ve nem etkili bir açıcıdır. Kartuşu kısa süreliğine bu sıcak suyun içine sokup çıkartabiliriz. Kaynayan çaydanlığın buharı veya buharlı ütünün basınçlı buharı da iş görebilir.

3. yöntem olarak elektrik süpürgesinin sürekli ve güçlü vakum etkisinden faydalandığımız yöntemdir.

Bir peçetenin orta kısmına kartuş temizleme spreyinden sıkalım, kartuşu bu peçeteye yerleştirelim bu şekilde kartuşu sarıp elektrik süpürgesi hortumunun ucuna yerleştirelim kartuşu sıkıca tutup makineyi çalıştıralım, bir süre çalıştırdıktan sonra kapatalım. Hp kartuşlarda üst delikleri tamamen kapatıp sadece dolum deliğinden küçük bir delik açarsak daha etkili olur. Vakumlama sonrası peçeteye çıkan mürekkep lekesinden durumu görebiliriz.

Bu işlemler arasında neticeye ulaşmak için vakum, basınç ve otomatik kafa temizleme işlemini de birlikte uygulayalım. Kartuşu yazıcıya takmadan önce özellikle devre kısmını peçete ile iyice kurulayalım. Islaklık veya nem kalmasın. Bu yöntemlerden hangisi kolayınıza geliyorsa onu veya tümünü uygulayabilirsiniz. Çünkü tıkanıklığın hangi seviyede ve ne ölçüde olduğunu bilemeyiz.

Bu durum tıkanma kuruma kaynaklı olabileceği gibi püskürtme uçlarında oluşan bir hasar da olabilir. Püskürtme devresi arızalı olup düzensiz dengesiz çalışabilir. Veya tamamen devre dışı kalmış, kanallar mürekkep çıkışına engel olacak şekilde yanmış olabilir.

Bazen hiç ummadığımız yıllarca bekleyen kurumuş kartuşlarda mükemmel sonuçlar alınabildiği halde henüz Yeni bitmiş ve az bir süre beklemiş kartuşlarda hiçbir sonuç alınamayabilir. Çünkü Kartuşlar tek kullanımlık olarak üretilmiş ürünlerdir. Sürekli dolum için geliştirilmemişlerdir. Biz sınırları zorlayıp tekrar kullanmanın yollarını keşfediyoruz.

Yazıcı kartuşları kullanılmadığı  zaman neden çabuk tıkanır ?

Böyle yüksek çözünürlüklü kaliteli, tüm ince detayları alabildiğimiz bir baskı elde edilmesi için kartuşların kafa yapısındaki püskürtme uçlarının çok küçük ince ve hassas yapıda olması gerekir. Bu hassas yapının düzenli, verimli ve sürekli çalışması için kanalların daima açık ve temiz kalması gerekir. Kartuş dolum mürekkeplerinin yazdırmadaki hızlı kuruma özelliği sayesinde baskılarımız yazıcıdan çıkar çıkmaz kurur. Islak bir kağıdı, elimize bulaşan mürekkebi veya birbirine karışan renkleri istemeyiz. Bu hızlı kuruma özelliği kartuşların kullanımında dezavantaj olarak karşımıza çıkmaktadır. Zamanla püskürtme kanallarında tıkanmalara, kurumalara ve yıpranmalara neden olur. Bu durum bizi kullanımda ve dolumda daha dikkatli olmaya sevk eder.

Sonuç

Bu makalemizde sizlere tıkalı kartuş nasıl açılır ve  tıkalı kartuş açma yöntemleri ile ilgili bilgi vermeye çalıştık. Her zaman belirtiğimiz gibi kartuşumuzu tam bitmeden ve bekletmeden doldurursak tazeliğini kaybetmeden mürekkep akışı kesilmeden püskürtme uçları kurumadan doldurursak genel olarak dolum sonrası başka bir işlem yapmadan yazıcımıza takıp sorunsuzca kullanabiliriz. Unutulmamalıdır ki yazıcı kartuşlarının her dolumda çalışacağının bir garantisi yoktur. Yine de yeni kartuş fiyatları göz önüne alındığında bir kez bile doldurulup kullanılan bir kartuş bütçenize ciddi bir katkı sağlayacaktır.